In versie 4.9.8 van WordPress – begin augustus uitgebracht – toonde het WordPress Dashboard een oproep om de Gutenberg Editor te installeren. Die gaat de standaard editor worden in versie 5.0.
Dat de Haarlemmer Laurens Janszoon Coster de boekdrukkunst heeft uitgevonden, is toch echt een fabeltje. Het was de Duitser Johannes Gutenberg (1397-1468) die hem dat flikte. WordPress staat op het punt de man te eren met het uitbrengen van nieuwe Gutenberg Editor voor het systeem.
De optie om de Classic Editor als standaard te behouden, is er nog steeds. De Classic Editor is nu een plugin geworden.
WordPress 5.0
In versie 5.0 zal de Gutenberg Editor definitief als standaard aan het systeem worden toegevoegd. Die versie zal naar verwachting 19 november (werd 6 december) komen.
Zeker bij de eerste versies van Gutenberg was ik er ernstig op tegen dat de Gutenberg editor als standaard zou worden opgenomen. Er waren zo veel problemen met de interface zelf en de opmaak aan de voorkant. Verder stond een goede werking van sommige plugins serieus op het spel.
Intussen is er veel verbeterd door het testen, kritiek en verder programmeren. De installatie oproep in augustus was (en is) bedoeld om meer data en ervaringen te verzamelen voor nieuwe verbeteringen.
Niettemin is min of meer gelijk met de bèta-versie 1 van WordPress 5.0 (25-10-2018) ook de eerste versie van ClassicPress uitgebracht. Dat laat een diep conflict zien in de WordPress community, dat ik niet eerder zag. Het is een afgeleide (‘gevorkte’) versie van WordPress zonder Gutenberg.
De ontwikkelaars van ClassicPress zijn ontevreden en boos. De nieuwe Editor hoort volgens hen niet in de basissysteem en het ontwikkelteam van WordPress heeft dat besluit op ondemocratische wijze doorgedrukt, is hun stelling.
Zelf denk ik dat de keuze voor Gutenberg gebruikers uiteindelijk ten goede zal komen. Maar klaar is de ontwikkeling ervan zeker niet.
Gutenberg Editor in het kort
De nieuwe editor werkt met blokken, ‘blocks’. Zowel tekst (alinea’s), afbeeldingen, quotes en video’s hebben of krijgen hun eigen ‘blocks’. Die blokken zijn door ‘drag and drop’ makkelijk te verplaatsen of te bewerken. Afbeeldingen kunnen eenvoudig paginabreed gemaakt worden of binnen een tekstblok worden geschaald.
Door die blokkenstructuur wordt ook de mogelijkheid geboden om specifieke blokken vorm te geven. Gutenberg is geschreven in Javascript (React) en niet in HTML. Dat maakt de editor flexibeler en intuïtiever om mee te werken.
De tests die ik tot op heden gedaan heb, bevielen me redelijk goed. Het vinden van de juiste instelling is soms zoeken en vervelend is dat er bij iedere Enter een nieuw block wordt gemaakt. Er is een kleine verklarende schermtoer toegevoegd, die verschillende elementen aan nieuwe gebruikers duidelijk maakt.
Grote verandering, maar ook verbetering?
Ruim een jaar geleden werd de nieuwe editor aangekondigd. Nu WordPress inmiddels – 15 jaar oud – een marktaandeel heeft van zo’n 30% werken er veel mensen mee, maar ook aan. Zo is er in relatief korte tijd een hoos aan informatie, meningen en initiatieven omtrent Gutenberg en WordPress.
Ik zou je er echt geen plezier mee doen volledig te zijn. :-) Mezelf ook niet trouwens.
Toch zijn er nog een paar links die ik met je wil delen:
- In de geest van de drukpers heeft een actieve ontwikkelaar de website Gutenberg Times gemaakt. Daar kun je veel informatie vinden over de ontwikkelingen. Ook hoe je de editor kunt vermijden.
- De WordPress organisatie zelf heeft een handige website gemaakt om Gutenberg te testen zonder dat hij op je website is geactiveerd. Klik eens lekker in het rond, als een echte homo ludens!
De functies die de Gutenberg editor momenteel heeft, benaderen die van de populaire page builders plugins voor WordPress (oa. Elementor, Beaver Builder, SiteOrigin). Hoewel conflicten daarmee niet zijn uitgesloten, lijkt het erop dat ze naast elkaar gebruikt kunnen worden.
Elementor is daarin het verst en heeft een plugin gemaakt voor Gutenberg Blocks, die in de basisplugin zal worden opgenomen.
Mijn advies
Heb je geen zin in al die vernieuwing en verandering, schakel dan over op de Classic Editor plugin. Dan kan het systeem namelijk wel gewoon worden geüpdatet.
Wil je wel overschakelen, maar weet je niet hoe of wanneer? Of heb je andere vragen over de komende updates, neem even contact op.
Birgit Pauli-Haack zegt
Thanks for the shout-out for the Gutenberg Times. Appreciate the positive energy of this article. Glad you also found my little video helpful! You help spread the word about Gutenberg – Thank you!
Bart van Maanen zegt
Thanks, Birgit! You’ve put a fair share of effort in Gutenberg Times too. Thanks for that.